Η εγκυμοσύνη είναι μια μοναδική περίοδος στη ζωή κάθε γυναίκας. Ωστόσο, καθώς το σώμα αλλάζει και το έμβρυο μεγαλώνει, η έγκυος γυναίκα μπορεί να έρθει αντιμέτωπη με ένα κοινό αλλά δυσάρεστο πρόβλημα: τις αιμορροΐδες. Να σημειωθεί πως δεν θα εμφανίσουν όλες οι εγκυμονούσες αιμορροϊδοπάθεια. Ωστόσο, ένας από τους προδιαθεσικούς παράγοντες που ωθούν τις αιμορροΐδες να κάνουν την εμφάνισή τους στο γυναικείο πληθυσμό είναι η εγκυμοσύνη, συνεπώς το ζήτημα πρέπει να παρακολουθείται. Ευτυχώς, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορεί να κάνει η γυναίκα για αισθανθεί όσο το δυνατόν πιο άνετα με το θέμα των αιμορροΐδων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης κι έπειτα.

 

Γιατί οι αιμορροΐδες εμφανίζονται συχνότερα κατά την εγκυμοσύνη;

Οι αιμορροΐδες δυστυχώς αποτελούν κοινό ζήτημα κατά την εγκυμοσύνη. Πιο συγκεκριμένα, οι γυναίκες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης αιμορροΐδων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ιδιαίτερα στο τρίτο τρίμηνο. Εκτιμάται μάλιστα ότι έως και το 50% των εγκύων αναπτύσσουν αιμορροΐδες. Οι αιμορροΐδες προκαλούνται από την αυξημένη πίεση στις φλέβες του ορθού και του πρωκτού. Η διεύρυνση της μήτρας και η ανάπτυξη του εμβρύου προκαλούν αυξημένη πίεση στην πυελική περιοχή, οδηγώντας σε διόγκωση των φλεβών.

Μια άλλη βασική αιτία αιμορροΐδων στην εγκυμοσύνη είναι η δυσκοιλιότητα, που προκύπτει από τις ορμονικές αλλαγές. Η λειτουργία του εντέρου επιβραδύνεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, προκαλώντας δυσκοιλιότητα και αυξημένη πίεση κατά την κένωση. Αυτό οδηγεί σε διόγκωση και πρήξιμο των φλεβών στην περιοχή του ορθού. Επιπλέον, τα συμπληρώματα σιδήρου που λαμβάνονται στην εγκυμοσύνη μπορεί να επιδεινώσουν τη δυσκοιλιότητα.

Η αυξημένη παραγωγή προγεστερόνης κατά την εγκυμοσύνη χαλαρώνει τους μυς στα τοιχώματα των φλεβών, καθιστώντας τις πιο επιρρεπείς σε διόγκωση. Επίσης, η αύξηση του συνολικού όγκου αίματος στη διάρκεια της εγκυμοσύνης επιβαρύνει τις φλέβες. Η παρατεταμένη επίσης ορθοστασία ή το συνεχές κάθισμα, καθώς και η επιπλέον πίεση λόγω του αυξανόμενου βάρους του εμβρύου, μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη αιμορροΐδων.

Οι γυναίκες που είχαν αιμορροΐδες πριν από την εγκυμοσύνη είναι πιο πιθανό να τις αναπτύξουν ξανά. Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις, οι αιμορροΐδες είναι προσωρινό πρόβλημα που υποχωρεί μετά τον τοκετό.

 

Συμπτώματα 

Οι αιμορροΐδες στην εγκυμοσύνη εμφανίζονται συνήθως γύρω στην 28η εβδομάδα κύησης (τρίτο τρίμηνο), αλλά μπορεί να εμφανιστούν και νωρίτερα ή ακόμη και κατά τη διάρκεια του τοκετού ή λίγο μετά.

Το πιο συχνό σύμπτωμα είναι η αιμορραγία κατά την αφόδευση. Το αίμα είναι έντονο κόκκινο και δεν αναμιγνύεται με τα κόπρανα, αλλά καλύπτει την εξωτερική επιφάνειά τους. Μπορεί επίσης να παρατηρηθεί στο χαρτί υγείας μετά την αφόδευση. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν ήπιο τσούξιμο, κνησμό, πρήξιμο και αίσθηση καύσου γύρω από την πρωκτική περιοχή. Αν αναπτυχθεί θρόμβος μέσα στις αιμορροΐδες, μπορεί να γίνουν πιο επώδυνες, σκληρές και να παρουσιάσουν έντονη φλεγμονή. Ο έντονος πόνος, αν και δεν αποκλείεται να εμφανιστεί, δεν είναι πάντα ένδειξη αιμορροΐδων, καθώς μπορεί να σχετίζεται με την ανάπτυξη ραγάδας πρωκτού ή με κάποια λοίμωξη της περιοχής.

 

Αντιμετώπιση των αιμορροΐδων στην εγκυμοσύνη

Οι αιμορροΐδες κατά την εγκυμοσύνη συνήθως υποχωρούν από μόνες τους μετά τον τοκετό. Τα συμπτώματα της πάθησης μπορούν να ανακουφιστούν με συντηρητικά μέτρα αντιμετώπισης. Ωστόσο, αν τα συμπτώματα επιμένουν, είναι σημαντικό η γυναίκα να απευθυνθεί σε ειδικό, καθώς οι αιμορροΐδες που δεν αντιμετωπίζονται μπορούν να επιδεινωθούν και να προκαλέσουν επιπλοκές.

Ως προς τα συντηρητικά μέτρα που μπορεί εύκολα να εφαρμόσει μια γυναίκα με αιμορροΐδες στην εγκυμοσύνη, τα παρακάτω μπορούν να λειτουργήσουν άκρως βοηθητικά: 

• Αποφύγετε την παρατεταμένη καθιστική στάση ή ορθοστασία. Ένας σύντομος περίπατος ή 30 λεπτά ήπιας άσκησης μπορεί να βοηθήσουν στην κίνηση του εντέρου.
• Ξαπλώστε στο πλάι όσο το δυνατόν περισσότερο για να βελτιώσετε τη ροή του αίματος.
• Προσθέστε περισσότερες φυτικές ίνες στη διατροφή σας για να μαλακώσουν τα κόπρανα και να μειωθεί η πίεση στις αιμορροΐδες.
• Καταναλώστε φρέσκα φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και ψωμί.
• Πίνετε άφθονο νερό.
• Ρωτήστε τον γιατρό σας σχετικά με ασφαλή συμπληρώματα φυτικών ινών.
• Καθίστε σε μια λεκάνη ή μπανιέρα με ζεστό νερό για 20 λεπτά, ειδικά μετά από κάθε κένωση.
• Μην καθυστερείτε την ανάγκη για αφόδευση.
• Μην κάθεστε για πολλή ώρα στην τουαλέτα.
• Χρησιμοποιήστε ένα σκαμνάκι κάτω από τα πόδια σας για να βελτιώσετε τη στάση του σώματος κατά την αφόδευση.
• Αντί για χαρτί υγείας, χρησιμοποιήστε υγρά μαντηλάκια ή βαμβακερό ύφασμα βρεγμένο με ζεστό νερό.
• Χρησιμοποιήστε τοπικές αναισθητικές κρέμες με λιδοκαΐνη για την ανακούφιση από τον πόνο.
• Χρησιμοποιήστε υπακτικά, ασφαλή για την εγκυμοσύνη, αν χρειαστεί.

Μια αρκετά διαδεδομένη τακτική πλέον είναι να αντιμετωπίζονται οι αιμορροΐδες με laser. Πρόκειται για μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική η οποία, αν και ανώδυνη, δεν συνιστάται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, εκτός αν είναι απολύτως απαραίτητη. Αν και η αιμορροϊδοπλαστική με λέιζερ είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική διαδικασία, οι αιμορροΐδες που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη συνήθως υποχωρούν από μόνες τους μετά τον τοκετό, καθιστώντας τη συντηρητική αντιμετώπιση τη βέλτιστη επιλογή. Παρόλο που η επέμβαση με λέιζερ είναι ελάχιστα επεμβατική, κάθε χειρουργική διαδικασία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ενέχει πιθανούς κινδύνους που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τόσο τη μητέρα όσο και το έμβρυο. Ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψιν είναι ο αυξημένος κίνδυνος υποτροπής, καθώς η συνεχιζόμενη πίεση από τη διευρυνόμενη μήτρα μπορεί να προκαλέσει την επανεμφάνιση των αιμορροΐδων ακόμη και αν αντιμετωπιστούν οι αιμορροΐδες με laser. 

Ωστόσο, η επέμβαση με laser μπορεί να εξεταστεί σε περιπτώσεις όπου οι αιμορροΐδες είναι σοβαρά θρομβωμένες, εξαιρετικά επώδυνες, προκαλούν σημαντική αιμορραγία ή παρουσιάζουν επίμονη πρόπτωση που επηρεάζει την υγιεινή και την ποιότητα ζωής. Αν μια έγκυος γυναίκα είχε χρόνιο πρόβλημα αιμορροΐδων πριν από την εγκυμοσύνη και η κατάστασή της επιδεινωθεί σημαντικά, ένας ειδικός ιατρός μπορεί να αξιολογήσει τους κινδύνους και τα οφέλη πριν λάβει την απόφαση για χειρουργική επέμβαση. Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις, προτιμάται η αναβολή της θεραπείας με λέιζερ μέχρι μετά τον τοκετό, όταν μπορεί να πραγματοποιηθεί με μεγαλύτερη ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.

Γενικά, οι αιμορροΐδες στην εγκυμοσύνη είναι συχνό φαινόμενο, αλλά μπορούν να αντιμετωπιστούν με συντηρητικές μεθόδους. Η πρόληψη της δυσκοιλιότητας είναι το κλειδί. Αν ωστόσο τα συμπτώματα επιμένουν ή υποτροπιάζουν, είναι σημαντικό η γυναίκα να συμβουλευτεί τον γιατρό της προκειμένου να βρεθεί η κατάλληλη γραμμή αντιμετώπισης που θα προσφέρει στην εγκυμονούσα την πολυπόθητη ανακούφιση.